“Meneer Timmermans, u kunt aan de bak!”

Europese regelgeving kan er toe leiden dat bewezen vakmanschap buitengesloten wordt. Een treurig voorbeeld uit de praktijk.

Ik geef les op een school in het voortgezet onderwijs. Vele jaren werd deze school een paar keer per week schoongemaakt door werknemers van een klein schoonmaakbedrijf. Ze kenden na al die jaren alle hoeken en gaten van de school. Aan een telefoontje van de directeur hadden ze genoeg om te weten welk lokaal extra aandacht moest krijgen. Voor de docenten waren zij bekenden. Ze hoorden gewoon bij de school. Door een prima en directe samenwerking waren directie en personeel bijzonder goed te spreken over hoe zij hun werk deden.

Het contract dat het bedrijf met het onderwijsbestuur van de scholengemeenschap had, liep het afgelopen schooljaar af. Een verlenging zou, gezien de ervaringen met het bedrijf, voor iedereen voor de hand hebben gelegen. Maar dat kon niet zo maar. U gelooft het misschien niet, maar het werk moest Europees aanbesteed worden. Een scholengemeenschap van enige omvang mag namelijk niet op basis van goede ervaringen zomaar beslissen met een zelfde partner door te gaan.

Eerlijke kans

Uitgangspunt van Europese aanbesteding is dat elke aanbieder in de hele EU een eerlijke kans moet krijgen om een opdracht te verwerven. Zou hier, in dit geval, een schoonmaakbedrijf uit Roemenië bedoeld worden? Stuurt zo’n bedrijf dan een paar man naar een camping in Doetinchem om vanuit hun caravan elke dag met een busje naar de plaats van bestemming af te reizen? Is dit dan de bedoeling? De gedachte alleen al is te idioot voor woorden.

Het schoonmaakbedrijf op mijn school werd in ieder geval uitgenodigd mee te dingen in de Europese aanbesteding. Maar om een kans te maken, moet je bijna afgestudeerd zijn. Je moet namelijk alle procedures die je in een bedrijf maar kunt bedenken op papier kunnen beschrijven. Beschikt het bedrijf over een systeem dat de kwaliteit borgt? Zijn er duidelijke functieomschrijvingen, gedifferentieerd naar opleidingsniveau? Is er een gestandaardiseerd calamiteitenprotocol? Etc. Etc.

Doodsklap

Het bedrijf op mijn school maakt schoon. En doet dat ook nog eens heel erg goed. Het wist absoluut geen raad wat allemaal gevraagd wordt in zo’n Europese aanbesteding. Het is dan ook geen verrassing dat dit bedrijf het niet geworden is. Het werd compleet met de vloer gelijk gemaakt. Het maakte op meerdere scholen van deze scholengemeenschap schoon. Voor een klein bedrijf als dit is dit snel de doodsklap. Ik heb gehoord dat het bedrijf net niet failliet is gegaan. Gelukkig maar.

Dit verhaal laat zien dat Europese regelgeving geen enkele boodschap heeft aan bewezen vakmanschap, het leveren van echte kwaliteit (en dan niet op papier), historische verwevenheid, tevreden klanten en werkgelegenheid in de nabije omgeving. Het betreft hier een neo-liberale uitwas uit de jaren ‘90 (marktwerking), maar dan in een bureaucratische gedaante. Niet meer van deze tijd. Meneer Timmermans, u kunt aan de bak!

Marc Oskam is docent wiskunde en auteur van het boek “Venijn in de start”.